ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Υπεύθυνη προγράμματος: Τασούλα Ξηρομερίτου
Σχολική χρονιά: 2005 - 06.
Αριθμός νηπίων: 20
Υλοποιήθηκε από τις νηπιαγωγούς: Καραμπά Αλεξάνδρα και Ξενοκώστα Παναγιώτα
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
- Τα δημοτικά μας τραγούδια αποτελούν ένα από τα πιο ζωντανά στοιχεία της λαϊκής παράδοσης και είναι άμεσα συνδεδεμένα με την ιστορία και τον πολιτισμό μας.
- Η μουσική και ο χορός συνόδευαν από παλιά κάθε κοινωνική εκδήλωση και είναι έκφραση ζωής για κάθε Έλληνα: Χαρά, λύπη, γέννηση, αγάπη, γάμος, γιορτή, ξενιτεμός, ιστορικά γεγονότα, βουνά, θάλασσα, γίνονται τραγούδι.
- Το μαγικό και πολλές φορές υπερφυσικό στοιχείο των δημοτικών τραγουδιών επιδρά θετικά πάνω στα παιδιά, η φαντασία τους καλπάζει σε τόπους, ήρωες και γεγονότα και από απλούς ακροατές, τα οδηγεί στο να συμπάσχουν με τον ήρωα, ζώντας την αγωνία και τα συναισθήματά του.
- Προσφέρουν ψυχαγωγία και διαφυλάσσουν την ψυχική τους ισορροπία
- Τα βοηθά να εκφραστούν με τραγούδι κίνηση και χορό και να εξωτερικεύσουν τις σκέψεις τους και τα συναισθήματά τους.
- Υλοποιώντας το θέμα αυτό τα παιδιά έρχονται σε επαφή με το χθες, τα παραδοσιακά μουσικά όργανα, τις στολές, τα ακούσματα, τους ρυθμούς και τους ήχους τα ήθη και έθιμα του τόπου μας και εστί ελπίζουμε να τα ευαισθητοποιήσουμε στην διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
- Σύνδεση του χθες με το σήμερα.
- Γνωριμία με τα ήθη και τα έθιμα του λαού μας
- Γνωριμία με τα παραδοσιακά μουσικά όργανα, τους ήχους και τους ρυθμούς: τσάμικο, καλαματιανό, Ηπείρου, νησιώτικα, Κρητικά, Ποντιακά.
- Να ξεχωρίσουν από πια περιοχή προέρχονται κάποια αντιπροσωπευτικά τραγούδια καθώς και σε τι κατηγορία ανήκουν (νανουρίσματα, χαράς, λύπης, κάλαντα, σατυρικά- αποκριάτικα, ιστορικά, κ.τ.λ.)
- Καλλιέργεια του προφορικού λόγου. Να μάθουν να ακούν και να τραγουδούν.
- Καλλιέργεια των μουσικοχορευτικών ικανοτήτων. Σκοπός μας δεν είναι να μάθουν τα νήπια μηχανικά κάποια βήματα, αλλά να νιώσουν το πέρασμα και την έκφραση από τη μουσική στην κίνηση
- Γνωριμία με τις πανέμορφες παραδοσιακές στολές μας.
- Ανάπτυξη του κοινωνικού χαρακτήρα των παιδιών. Ο ομαδικός χορός, οδηγεί στη συνεργασία και την πειθαρχία (υπακουή σε κανόνες) προκειμένου να έχουμε ένα συνολικό και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.
- Καλλιτεχνική έκφραση των νηπίων με δραματοποίηση ορισμένων τραγουδιών και ζωγραφική.
- Εμπλουτισμός του λεξιλογίου του παιδιού με καινούργιες λέξεις και ερμηνεία αυτών. Ευαισθητοποίηση των παιδιών και της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας
- σε ζητήματα προστασίας, διατήρησης και συνέχισης της λαϊκής παράδοσης.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005 - ΙΟΥΝΙΟΣ 2006
ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
- Ξεκινήσαμε να δίνουμε στα παιδιά ερεθίσματα από γνωστά δημοτικά τραγούδια. Αναφερθήκαμε στο τι είναι, ποιος τα έφτιαξε, πότε και γιατί έγιναν, πότε λέγονταν και πως έφτασαν σε μας.
- Στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή τραγουδήσαμε Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα από διάφορες περιοχές της χώρας μας.
- Οι ιδιωματισμοί κάνουν εντύπωση στα παιδιά και έτσι παίρνουμε αφορμή να μιλήσουμε για το λεξιλόγιο των παλαιότερων χρόνων και να φτιάξουμε ένα λεξικό με νέες λέξεις.
- Ζητήσαμε από τα νήπια να μας περιγράψουν τις εικόνες που τους έρχονται στο νου, όταν ακούνε ένα δημοτικό τραγούδι τα χαρακτηριστικά και τα συναισθήματα των ηρώων.
- Προτείναμε να φτιάξουν μια ιστορία με βάση ένα δημοτικό τραγούδι και την καταγράψαμε. Έτσι περάσαμε από τον προφορικό στο γραπτό λόγο.
- Στη συνέχεια περνάμε στην εικονογράφηση του τραγουδιού ατομικά ή ομαδικά με διάφορες τεχνικές και υλικά. Αργότερα τα σχέδια τα επεξεργαζόμαστε στον υπολογιστή, τα τυπώνουμε και τα δένουμε σε βιβλίο.
- Γνωρίσαμε κάποια παραδοσιακά όργανα και τους ήχους τους, πειραματιστήκαμε με αυτά και ηχογραφήσαμε το αποτέλεσμα.
- Καλέσαμε τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Καλυβίων στην τάξη μας για να τραγουδήσουν, να χορέψουν και να μας δείξουν τις στολές τους. Μια ομάδα παιδιών συγκέντρωσε φωτογραφίες από παραδοσιακές στολές της χώρας μας.
- Στις Απόκριες παρουσιάσαμε το πρόγραμμά μας στους γονείς, στην υπεύθυνη του προγράμματος και στους καλεσμένους μας, με αποκριάτικα τραγούδια και δρώμενα από την πατρίδα μας. Τα παιδιά φορέσανε ρούχα και εξαρτήματα αμφίεσης, ποδιές, μαντίλες, γκλίτσες που φορούσαν οι παλαιότεροι στην ηλικία. Χορέψανε δημοτικούς χορούς, τραγουδήσανε τραγούδια του τραπεζιού και όσα προσφέρονταν τα δραματοποίησαν με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής.
- Στις 25 Μαρτίου τραγουδήσαμε ιστορικά και κλέφτικα δημοτικά τραγούδια και χορέψαμε δημοτικούς χορούς.
- Το Πάσχα τραγούδησαν το Λάζαρο σε διάφορες παραλλαγές και το τραγούδι της Μεγάλης Παρασκευής.
- Τον Απρίλιο επισκεφτήκαμε το Λαογραφικό Μουσείο Λαμίας.
- Ξεσηκώσαμε παραδοσιακά σχέδια και με διάφορα υλικά και τεχνικές φτιάξαμε ποδιές, κάδρα, ταγάρια, κούκλες, σεμέν και υφάναμε χαλάκια.
- Στο τέλος της χρονιάς παρουσιάσαμε δημοτικούς χορούς, τραγούδια και δρώμενα από όλη την Ελλάδα.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με τη μέθοδο PROJECT η οποία συνδέθηκε με: Γλώσσα, Ιστορία, Γεωγραφία, Λαογραφία, Μουσειακή Αγωγή, Μουσική, Εικαστικά, Κοινωνικοηθική και Θρησκευτική Αγωγή και Ψυχοκινητική Αγωγή.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
- Το πρόγραμμα αυτό άρεσε στα παιδιά και δουλεύτηκε με πολλή όρεξη και ενθουσιασμό. Οι στόχοι που θέσαμε στην αρχή επιτεύχθηκαν. Συμμετείχαν σε όλες τις δραστηριότητες με ενδιαφέρον, υπομονή, ζήλο και υπευθυνότητα.
- Έδειξαν το καλλιτεχνικό τους ταλέντο ζωγραφίζοντας παραστατικές εικόνες από τα τραγούδια που τους άρεσαν πιο πολύ, τις οποίες δέσαμε σε βιβλίο.
- Με το μουσικό αυτό ταξίδι στον κόσμο των δημοτικών τραγουδιών τα παιδιά κατάφεραν να ξεχωρίζουν ένα τραγούδι από το ρυθμό του, από πια περιοχή προέρχεται, σε τι αναφέρεται και τι συναισθήματα εκφράζει.
- Τα παιδιά πέρασαν αβίαστα από το τραγούδι στην έκφραση, την κίνηση και τον χορό.
- Γνώρισαν τις πανέμορφες παραδοσιακές στολές μας.
- Μέσα από το χορό ανέπτυξαν τον κοινωνικό τους χαρακτήρα και έμαθαν ότι η συνεργασία και η πειθαρχία είναι απαραίτητες προκειμένου να έχουμε ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.
- Είμαστε βέβαιες ότι καταφέραμε να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς μας στα θεμέλια της οποίας στηρίζονται οι ρίζες του λαού μας.
